PANIMULA/KALIGIRAN
Ano itong mga salitang lumalabas ngayon? Bakit hindi halos maintindihan ng nakararaming Pilipino? Mapapansin natin na may mga partikular lamang na grupo ang gumagamit nito. Ayon sa “The Varsitarian” o ang opisyal na pahayagan ng Unibersidad ng Sto. Tomas, na tunay ngang daynamiko ang wikang Filipino dahil sa pagsibol ng isa na namang panibagong terminong ginagamit na ng marami, ang “bekimon”. Unang sumikat sa internet, itinuturing ang mga “bekimon” na bagong mukha ng salitang bakla sa Pilipinas. Mula ito sa salitang kolokyal na “beki” na nangangahulugang bakla, habang ang “mon” ay nanggaling sa mga nausong “jejemon” na isa pang grupo kung saan ay sila lang din ang nagkakaintindihan ng kanilang mga sinasabi. Ito ay ang ebolusyon ng dating “swardspeak” at gay lingo. Nangyayari sa isyung ito ang code-switching o ang pagpapalit sa pagitan ng dalawa o higit pang wika. Kadalasang pinagpapalit ang wikang Ingles, wikang Hapon, atbp na matagal nang namamalasak sa wikang Filipino.
Ayon kay Jesus Hernandez, tagapangulo ng Departamento ng Linggwistiks sa Unibersidad ng Pilipinas (UP), ang “bekimon” ay isa nang bagong sosyolek o jargon ng lipunan. Binanggit niya sa kaniyang papel na pinamagatang “Pasok sa Banga: ang mga sosyolek bilang batis ng mga salita sa Filipino”, na ang wika ay masasabing sumasabay sa pagbabago ng panahon at lipunan, isang mahalagang katangian sa paghubog ng wika. Ang wika, giit niya, ay may baryasyon na tinatawag na sosyolek. Ito ay dulot ng mga pagpapangkat ng mga grupo ng mananalita at pakikipag-ugnayan ng mga mananalitasa ibang sector ng lipunan. Sa tingin ni Hernandez, kaya iniiba ng mga bakla ang kanilang mga ginagamit na salita ay dahil sa konteksto ng pakikipag-tunggali nga mga bakla sa kulturang patriyarkal ng lipunan, kung saan nagkakaroon ng stigmana ang pagiging bakla ay isang kasalanan o kamalasan. Isang instrumento na nagpalaganap ditto ay ang showbiz kung saan ay ginagamit nila ang mga salitang ito na na-eengganyo ang ibang tao na gamitin ito kahit di naman sila bakla.
Mula sa mga impormasyong nabanggit, masasabing matagal nang laganap ang gay lingo ngunit nagkakaiba-iba lamang sa katawagan. Ito’y masasabi nating pang-karaniwan nang linggwahe ng mga Pilipino. Hindi lang natin napansin na matagal na itong sinasabi ng mga Pilipino sapagkat ayon kay Alvin Ringgo Reyes, guro sa Filipino sa College of Tourism and Hospitality Management na magkaiba na ang media noon sa kung anong klase ng media mayroon tayo ngayon. Ayon sa kaniya, ang programa sa radio na “Tambalang Balasubas at Balahura” ay isang testimonya ng malayang paggamit ng wika sa media ngayon na tumulong sa pagpapayabong ng gay lingo. Dahil sa mga nasabi sa mga artikulong aming nakalap, naisip naming na talagang ang suliraning bumabagabag na magamit ng tama ang ating wika ay dahil ito sa mga sumisibol na wika na ginagamit ng mga bakla at unti-unti nitong nalalason ang isipan ng ibang mga Pilipino. Nagawa naming mag-focus sa suliraning ito sapagkat madami nang naapektuhan ang suliraning ito gaya ng, hindi na nagkakaitindihan ang mga Pilipino at ginagawang katawa-tawa ang wikang Filipino dahil sa iniiba nga nito ang istruktura nito.
Ayon kay Jesus Hernandez, tagapangulo ng Departamento ng Linggwistiks sa Unibersidad ng Pilipinas (UP), ang “bekimon” ay isa nang bagong sosyolek o jargon ng lipunan. Binanggit niya sa kaniyang papel na pinamagatang “Pasok sa Banga: ang mga sosyolek bilang batis ng mga salita sa Filipino”, na ang wika ay masasabing sumasabay sa pagbabago ng panahon at lipunan, isang mahalagang katangian sa paghubog ng wika. Ang wika, giit niya, ay may baryasyon na tinatawag na sosyolek. Ito ay dulot ng mga pagpapangkat ng mga grupo ng mananalita at pakikipag-ugnayan ng mga mananalitasa ibang sector ng lipunan. Sa tingin ni Hernandez, kaya iniiba ng mga bakla ang kanilang mga ginagamit na salita ay dahil sa konteksto ng pakikipag-tunggali nga mga bakla sa kulturang patriyarkal ng lipunan, kung saan nagkakaroon ng stigmana ang pagiging bakla ay isang kasalanan o kamalasan. Isang instrumento na nagpalaganap ditto ay ang showbiz kung saan ay ginagamit nila ang mga salitang ito na na-eengganyo ang ibang tao na gamitin ito kahit di naman sila bakla.
Mula sa mga impormasyong nabanggit, masasabing matagal nang laganap ang gay lingo ngunit nagkakaiba-iba lamang sa katawagan. Ito’y masasabi nating pang-karaniwan nang linggwahe ng mga Pilipino. Hindi lang natin napansin na matagal na itong sinasabi ng mga Pilipino sapagkat ayon kay Alvin Ringgo Reyes, guro sa Filipino sa College of Tourism and Hospitality Management na magkaiba na ang media noon sa kung anong klase ng media mayroon tayo ngayon. Ayon sa kaniya, ang programa sa radio na “Tambalang Balasubas at Balahura” ay isang testimonya ng malayang paggamit ng wika sa media ngayon na tumulong sa pagpapayabong ng gay lingo. Dahil sa mga nasabi sa mga artikulong aming nakalap, naisip naming na talagang ang suliraning bumabagabag na magamit ng tama ang ating wika ay dahil ito sa mga sumisibol na wika na ginagamit ng mga bakla at unti-unti nitong nalalason ang isipan ng ibang mga Pilipino. Nagawa naming mag-focus sa suliraning ito sapagkat madami nang naapektuhan ang suliraning ito gaya ng, hindi na nagkakaitindihan ang mga Pilipino at ginagawang katawa-tawa ang wikang Filipino dahil sa iniiba nga nito ang istruktura nito.
MUNGKAHING TITULO O PANGALAN NG GAWAIN
“SARILING WIKA AY GAMITIN SA TAMA AT IPAGMALAKI AT WAG GAMITIN SAA IKASASAYA SA PARAANG MALI”. Likas na sa ating mga tao ang pakikisalamuha at pakikipag-usap sa ibang tao. Bawat tao sa mundo ay may sari-sariling wika na ginagamit nila sa pang araw-araw simula pa noong sila ay matutong magsalita. Ang halimbawa na nito ay ang Wikang Filipino na ginagamit natin at sumisimbolo sa ating sarili. Sa ating pagka-Pilipino. Sa kasalukuyang panahon, madaming lumalabas at umuusong mga kakaibang salitang Pilipino katulad ng “Bekimon” at “Jejemon” na bigla na lamang sumulpot sa ating lipunan. Madaming tao ang nahuhumaling at nasisiyahan sa mga salitang ito dahil likas itong nakakatuwang pakinggan at sabihin. Sa pagdaan ng panahon, hindi napipigilan ang pagunlad ng wika, ngunit maaari naman itong iwasan. Ang pagunlad ng wika natin ay dala na din ng pagiging malikhain ng mga kabataan ngayon at natuto na din tayo dahil sa ginagamit nila ito sa pangaraw-araw.
Hindi naman masama at bawal ang matuto ng ibang salita ngunit dapat iniisp muna natin ang kapakanan ng sarili nating wika at kung ano ang magiging tingin ng iba sa atin. Sa pagkatuto at pagkasanay ng ibang tao sa linggwaheng ito ay nahihirapan na din magkaintindihan ang ibang Pilipino. Sa panahaon ngayon, kakaunti na lamang ang nakakaisip sa kapakanan ng sarili nating wika at nakakaisip na igalang ito dahil ito ay sumisimbolo sa atin bilang mga Pilipino. Dapat natin ito gamitin sa tama at huwag natin itong baguhin para lamang sa ikasasaya natin sa paraan pang mali.
Hindi naman masama at bawal ang matuto ng ibang salita ngunit dapat iniisp muna natin ang kapakanan ng sarili nating wika at kung ano ang magiging tingin ng iba sa atin. Sa pagkatuto at pagkasanay ng ibang tao sa linggwaheng ito ay nahihirapan na din magkaintindihan ang ibang Pilipino. Sa panahaon ngayon, kakaunti na lamang ang nakakaisip sa kapakanan ng sarili nating wika at nakakaisip na igalang ito dahil ito ay sumisimbolo sa atin bilang mga Pilipino. Dapat natin ito gamitin sa tama at huwag natin itong baguhin para lamang sa ikasasaya natin sa paraan pang mali.
RASYUNAL, MITHIIN AT MGA LAYUNIN
Nais namin na matigil o mabawasan ang mga kabataan na gumagamit ng wikang bekimon dahil sa napakalikng epekto nito sa kanilang pag-aaral. Napakarami nitong epekto sa buhay ng mga kabataan at nais namin itong baguhin. Hindi lamang mga kabataan ang dapat tumigil dito ngunit pati na din ang media dahil ito ang nagsisilbing instrumento ng pagpapakalat nito. Nais din namin na matuto na ang mga kabataan kung ano talaga ang sarili nating wika at kung ano ang pagkakaiba nito. Ang gusto lamang ng aming adbokasiya ay matuto na ang kabataan sa kung ano ang tama na gamitin na wika sa pang-araw-araw at itigil na ang maling paggamit ng wikang ito.
Gusto namin itong bigyan ng pansin dahil sa maling gawain sa pagpapauso ng mga salitang ito. Ayon sa mga manunulat, mali ang paraang ito dahil sa binabago nila ang natural na anyo ng sarili nating wika at sa mga masasamang epekto nito sa mga kabataan. Ayon kay Kimberly Q. Querubin, napakalaki ng epekto nito sa mga tao lalo na sa mga magaaral. Alam natin na masayang gamitin ang mga salita nila sa text o chat, ngunit nadadala din ito ng mga kabataan sa paraan ng pagsasalita at pagsusulat. Meron din itong mga positibong epekto katulad ng pinapasaya nito ang usapan ngunit may negatibo din itong epekto katulad ng nasasanay ang kabataan sa mga salitang ito at nadadala sa mga susunod na henerasyon. Nabigyan naming ito ng pansin dahil sa parang nababastos na nila ang sarili nating wika dahil sa pagbabagp o nilang ginagawa dito. Gusto naming na matigil o mabawasan ang mga kabataan na gumagamit ng mga salitang ito upang mabigyang-pansin ang ating sariling wika at siyang gamitin araw-araw. Nakakatuwa nga ang mga salitang ito ngunit maaari din tayong akasakit ng iba gamit ang mga salitang ito.
Layunin namin na:
• mabatid at malinawan ang mga kabataan sa kung ano ang nilalaman at maaaring maging epekto ng wikang bekimon na araw-araw nilang ginagamit, mapa-positibo man o negatibo ang epekto at kung bakit dapat nila itigil ang paggamit dito sa kadahilanan na parang binabastos at sinisira na nila ang sarili nating wika.
• mabatid nila ang mali at mabigyan ng karagdagang impormasyon ang mga bekimon tungkol sa pagpapauso ng wikang ito, sa ating sariling wika at matalakay ang mga nasisirang istrukutura ng wika dito dahil lamang sa dun sila nagiging masaya.
Gusto namin itong bigyan ng pansin dahil sa maling gawain sa pagpapauso ng mga salitang ito. Ayon sa mga manunulat, mali ang paraang ito dahil sa binabago nila ang natural na anyo ng sarili nating wika at sa mga masasamang epekto nito sa mga kabataan. Ayon kay Kimberly Q. Querubin, napakalaki ng epekto nito sa mga tao lalo na sa mga magaaral. Alam natin na masayang gamitin ang mga salita nila sa text o chat, ngunit nadadala din ito ng mga kabataan sa paraan ng pagsasalita at pagsusulat. Meron din itong mga positibong epekto katulad ng pinapasaya nito ang usapan ngunit may negatibo din itong epekto katulad ng nasasanay ang kabataan sa mga salitang ito at nadadala sa mga susunod na henerasyon. Nabigyan naming ito ng pansin dahil sa parang nababastos na nila ang sarili nating wika dahil sa pagbabagp o nilang ginagawa dito. Gusto naming na matigil o mabawasan ang mga kabataan na gumagamit ng mga salitang ito upang mabigyang-pansin ang ating sariling wika at siyang gamitin araw-araw. Nakakatuwa nga ang mga salitang ito ngunit maaari din tayong akasakit ng iba gamit ang mga salitang ito.
Layunin namin na:
• mabatid at malinawan ang mga kabataan sa kung ano ang nilalaman at maaaring maging epekto ng wikang bekimon na araw-araw nilang ginagamit, mapa-positibo man o negatibo ang epekto at kung bakit dapat nila itigil ang paggamit dito sa kadahilanan na parang binabastos at sinisira na nila ang sarili nating wika.
• mabatid nila ang mali at mabigyan ng karagdagang impormasyon ang mga bekimon tungkol sa pagpapauso ng wikang ito, sa ating sariling wika at matalakay ang mga nasisirang istrukutura ng wika dito dahil lamang sa dun sila nagiging masaya.
DISENYO NG PROYEKTO: ADBOKASIYA
Ang aming adbokasiya ay nagtuon ng pansin sa paggamit sa mga salitang bekimon. Ang bekimon ay ang grupo ng mga bakla na may kanilang salita na sila lang ang nakaka-intindi. Ang salitang “bekimon” ay ang ipinalit na salita sa “swardspeak” at gay lingo. Marami sa ating mga Pilipino ang binabago ang mga salita dahil na din sa may sarili silang grupo. Madaming mga Pilipino ang gumagamit nito ngunit sa kabila nito, mas madaming Pilipino ang hindi nakaka-intindi nito. Kaya para sa naisip naming konsepto ay nais naming bigyan ito ng solusyon upang mabawasan ang isyu na ito. Una, pagbibigay ng napapanahong impormasyon tungkol sa wikang Filipino. Dahil dito, magagawang maisip ng mga bekimon na ang kanilang lingwahe ay talagang malayo at hindi nagkakapareho sa wikang sadyang atin at nasisira na nito ang pag-iisip ng ibang tao na nawawala na ang pagiging orihinal at nag-iisa ng wiknag Filipino. Ikalawa, magpupunta kami sa mga LGBT groups kung saan laganap ang komunikasyon, gaya ng mga paaralan at mga kompanya kung saan maibabahagi natin ang tamang paggamit ng sarili nating wika. Sa tulong nito, mababawasan na ang mga gumagamit ng mga lingwahe ng mga bekimon at sa simpleng pagsisimula sa mga grupong ito madaling lalaganap ang mga tamang paniniwala at mabubuwag na ang mga salitang sumisira sa ating sariling wika. Malalaman nila na ang ating kinagisnang wika ay unti-unti nang nababago tungo sa maling paggamit. Dahil nga sa mga solusyong ito, magagawang tulungan ng aming mga proyekto na mas maisayos pa ang pakikipagkomunikasyon sa ibang mga Pilipino na gamit lamang ang sariling wika kung saan ay dito tayo nagkaka-intindihan ng maayos.
BENEPISYO AT INAASAHANG RESULTA
Ang benepisyo at inaasahang resulta ng aming grupo ay ang mabawasan o mapa-unti ito sa isipan ng mga bekimon ang mga salitang kanilang ginagamit. Nais naming maipabatid sa mga kabataan ang maaaring maging epekto ng wikang bekimon na araw-araw nilang ginagamit mapa-positibo man o negatibo ang epekto. Bibigyan naming halaga ng kalinawan sa kung ano man ang nilalaman ng wikang ito na kung bakit kailangan na nila itong itigil. Maipabatid sa kanila ang mga negatibong bagay hinggil sa pagpapauso ng mga salitang ito at mabigyan ng karagdagang impormasyon tungkol sa ating sariling wika at matalakay ang nasisirang istruktura nito. Tayo’y mga Pilipino at ang ating wika ay ang wikang Filipino at ito ang nagbubuklod sa atin kaya sana’y nakatulong kami sa pagpapa-alam sa mga Pilipino ang kahalagahan nito. Sa aming adbokasiyang nabuo, nawa’y mabago nila ang pananaw nila ukol sa mga umuusbong na salita na ito’y hindi nakakatulong sa ating mga Pilipino. Hindi din nito maapektuhan ang edukasyon ng mga Pilipino sapagkat hindi naman ito maaaring ituro. Magiging daan ito para sa ating mga Pilipino na maging mas maayos ang ating pakikipag-komunikasyon sa bawat isa. Maraming makaka-benepisyo sa gusto naming mangyari sa ating wika dahil maaaring magkaintindihan na ng ayos ang bawat isa at daan na din ito para makapagtulungan ng ayos ang mga Pilipino. Lahat tayo may gustong mangyari sa mga bakla sa ating bansa at ang kailangan natin ay magkaunawaan at magkaisa para sa iisang bansa na ating pinaglalaban. Dapat nating respetuhin ang ating wika na kinalakihan at wag na itong palitan ngunit maaarin naming dagdagan na lamang ng mga salita na kapakipakinabang talaga sa atin. Huwag nating gawing biro ang ating wika dahil ito lang ang solusyon natin upang magkaunawaan. Magtulungan tayong lahat ng iisa lang ang hangad para sa ating wika yun ay ang mapaunlad pa ito.
